Zimbabve’de iktidardaki ZANU-PF, Devlet Başkanı Emmerson Mnangagwa’nın görev süresini iki yıl uzatmak amacıyla anayasa değişikliği süreci başlatacağını açıkladı. Karar, partisinin Mutare şehrindeki yıllık konferansında duyuruldu. Delegeler, hükümete anayasa değişikliği tasarısı hazırlaması talimatını verdi. Adalet Bakanı ve ZANU-PF Hukuk Sekreteri Ziyambi Ziyambi, teklifin konferansta onaylandığını belirtti. Anayasa gereği Mnangagwa’nın mevcut ikinci dönemi 2028’de sona erecek. Öneri kabul edilirse, görev süresi 2030 sonuna kadar uzatılmış olacak. Uzmanlar ise böyle bir değişikliğin yasal prosedürler, parlamentonun onayı ve muhtemel bir referandum gerektireceğine dikkat çekiyor.
Parti içinde karar coşkuyla karşılandı. Delegelerin alkışları, ZANU-PF’nin parlamento çoğunluğuyla anayasa değişikliği için avantajlı konumda olduğunu gösterdi. Fakat partinin farklı kanatları arasında görüş ayrılıkları da sürüyor. Başkan Yardımcısı Constantino Chiwenga ile yakın olan gruplar uzatmaya açıkça karşı çıkıyor. Chiwenga destekçisi Blessed Geza, sosyal medya ve YouTube üzerinden sert eleştiriler yapıyor.
KARAR TEPKİYLE KARŞILANDI
Muhalefet ve hukuk çevreleri karara tepki gösterdi. Avukat ve muhalif siyasetçi Tendai Biti, sosyal medya üzerinden “Anayasayı halk karşıtı amaçlarla değiştirmeye izin vermeyeceğiz.” açıklamalarında bulundu. Bazı hukukçular, bu girişimin mahkemede de engellenebileceğini söylüyor.
Ülkede protesto çağrıları yapıldı. Cuma günü Harare’de toplanan kişilerle birlikte yaşlı 10 aktivistin de Mnangagwa’nın istifasını istemesi gerekçesiyle gözaltına alınması dikkat çekti. Yetkililer, eylemcileri “kamu düzenini bozma” suçlamasıyla yargıya sevk etmeyi planlıyor. Geçen aylarda da benzer çağrılar nedeniyle yüzlerce genç gözaltına alınmıştı.
EKONOMİK KRİZ HALKI YIPRATIYOR
Ekonomik kriz, durumun zemini olarak öne çıkıyor. Zimbabve halkı yüksek enflasyon, yaygın işsizlik ve yaşam maliyeti artışından şikâyetçi. Eleştirmenler, ZANU-PF yönetimini muhalefeti sindirmek, yargıyı zayıflatmak ve seçimleri denetim altına almakla suçluyor.
Kısa vadede süreç şöyle ilerleyecek; parti tasarı hazırlayacak, parlamentoya sunacak, ardından yasal ve hukuki itirazlar gündeme gelebilir. Bu süreç, ZANU-PF içindeki güç mücadelesinin ve Mnangagwa ile Chiwenga yanlıları arasındaki rekabetin bir göstergesi olarak kabul ediliyor.
Kaynak: Al Jazeera