Kenya’nın başkenti Nairobi’de pazartesi günü düzenlenen hükümet karşıtı protestolarda polisle göstericiler arasında şiddetli çatışmalar yaşandı. Güvenlik güçleri, başkente çıkan ana yolları kapatırken kent genelindeki pek çok iş yeri protestolar nedeniyle kapalıydı.
Göstericiler barikatlar kurup ateşler yakarken, polisle taşlı çatışmalara girdi. Kolluk güçlerinin göz yaşartıcı gaz ve gerçek mermi kullandığı bildirildi. Bu çatışmalarda yaralılar olduğu iddia ediliyor.
Protestolar, Kenya’da her yıl 7 Temmuz’da düzenlenen ve halk arasında “Seb’e Seb’e” olarak bilinen önemli bir günde düzenlendi. Bu tarih, 1980’lerde tek partili rejime karşı başlatılan demokrasi mücadelesinin dönüm noktası olarak kabul ediliyor. 1992’de çok partili sisteme geçilmesinin temelleri bu gösterilerle atılmıştı.
Bu yılki gösteriler, polis şiddeti, kötü yönetim, artan yaşam maliyetleri ve Cumhurbaşkanı William Ruto’ya yöneltilen yolsuzluk suçlamalarına karşı düzenlendi. Göstericiler ayrıca Ruto’nun istifasını talep etti.
Polis, özel ve toplu taşıma araçlarının şehir merkezine girişini engellediği gibi, yalnızca “zorunlu görevi” olan yayalara geçiş izni verdi. Nairobi’deki United States International University Africa’da görev yapan tarih ve uluslararası ilişkiler profesörü Macharia Munene, protestoları bastırma çabalarının ters tepebileceğini belirterek, “Z kuşağının Seb’e Seb’e ruhunu durduramazsınız. Protestoları suç saymak hükümeti anayasa karşıtı ve çaresiz gösteriyor,” dedi.
Kamu Hizmetleri Bakanı Geoffrey Ruku, pazartesi günü tüm devlet memurlarının görevlerinin başında olması gerektiğini vurgulayarak, protestoların kamu hizmetlerini aksatmayacağını iddia etti. İçişleri Bakanı Kipchumba Murkomen ise hükümetin şiddet içeren protestolara müsamaha göstermeyeceğini ve kamu güvenliğini sağlamak üzere polisin sahada olacağını söyledi.
Başkentteki parlamento ve cumhurbaşkanlığı ofisine çıkan yollar dikenli tellerle kapatıldı. Şehrin dış mahallelerinden Kitengela kasabasında ise protestocular yolları ateşe verirken, polis göz yaşartıcı gazla müdahale etti.
Gösterici Caleb Okoth, “Yolları kapattılar, çalışmamıza engel oluyorlar. Ben yol kenarında satış yapan biriyim, şehre gidip mal almam lazım. Biz ne yiyeceğiz? İnsanlar hakları için sokaktayken köpek gibi dövülüyor,” diyerek tepkisini dile getirdi.
Ülkede son haftalarda polis şiddetine karşı artan tepkiler, bir blog yazarının gözaltında ölmesiyle daha da büyümüştü. 17 Haziran’daki gösterilerde bir sivilin polis tarafından yakın mesafeden vurulması, kamuoyunun öfkesini artırdı.
25 Haziran’daki protestolarda ise en az 16 kişi öldü, 400’den fazla kişi yaralandı. Bu gösteriler, geçen yılki vergi karşıtı protestoların yıldönümünde gerçekleşti. O dönem 60’tan fazla kişi hayatını kaybetmişti.