Birleşmiş Milletler uzmanlarının hazırladığı gizli bir rapora göre, Ruanda merkezli Boss Mining Solution adlı şirket, Demokratik Kongo Cumhuriyeti’nin doğusunda M23 isyancı grubunun kontrol ettiği bölgelerden kaçak yollarla çıkarılan koltanı satın aldı. Bu maden ticaretinin, Kongo’daki isyanı finanse ettiği bildiriliyor.
Bu rapor, BM’nin, M23’ün geçen yıl önemli bir maden bölgesini ele geçirmesinden bu yana Kongo’dan yağmalanan minerallerin kaçakçılığıyla ilişkilendirilen bir şirketin adının açıkça zikredilmesi açısından dikkat çekiyor. Raporda, M23’ün Kongo’da elde ettiği yeni toprak kazanımlarının, uzun süredir çatışmalara tanık olan bölgedeki istikrarsızlığı derinleştirdiği ifade ediliyor.
BM, M23 GRUBUNU DOĞAL KAYNAKLARI YAĞMALAMAKLA İLİŞKİLENDİRİYOR
M23 grubu, Kinşasa hükümetini devirmeyi ve Kongo’daki Tutsi azınlığın güvenliğini sağlamayı hedeflediğini ileri sürüyor. Ancak BM raporlarına göre, bu grup doğal kaynakları yağmalamakla ve sivillere karşı ciddi insan hakları ihlalleriyle ilişkilendiriliyor. İsyancıların, komşu Ruanda tarafından desteklendiği iddia ediliyor. Hem Ruanda hükümeti hem de Boss Mining bu suçlamaları reddediyor.
Raporda, M23’ün kontrolündeki bölgelerde yapılan yasa dışı madencilik ve minerallerin Ruanda’ya kaçırılmasının “benzeri görülmemiş seviyelere ulaştığı” ifade edildi. Diplomatik kaynaklara göre rapor, mayıs ayında BM Güvenlik Konseyi’nin Kongo Yaptırımlar Komitesi’ne sunuldu ve yakında kamuoyuna açıklanacak.
Reuters’ın ulaştığı bilgilere göre, Boss Mining’in faaliyetleri Ruandalı iş insanı Eddy Habimana tarafından yönetiliyor. BM araştırmacıları, Habimana’yı yaklaşık on yıl önce, Kongo’nun doğusunda silahlı gruplarla bağlantılı olarak kaçak madencilik yapmakla ilişkilendirmişti. Habimana ise raporla ilgili yorum yapmadı.
Ruanda hükümeti sözcüsü Yolande Makolo, BM raporunun Ruanda’nın Tutsi halkına saldıran Hutu isyancı gruplara ilişkin uzun süredir dile getirdiği güvenlik kaygılarını çarpıttığını söyledi. Makolo, bu tehdidin, Ruanda’yı sınır bölgelerinde savunma önlemleri almaya mecbur bıraktığını ifade etti.
Kongo hükümetinden henüz açıklama yapılmadı ancak Kinşasa yönetimi daha önce defalarca Ruanda’nın, Kongo’nun zengin maden kaynaklarının yağmalanmasını desteklediğini iddia etmişti.
M23 GENİŞ MADEN ALANLARINI KONTROL ALTINDA TUTUYOR
M23 isyancıları bu yıl içinde, ülkenin en büyük koltan madeninin yanı sıra altın, bakır, kalay ve değerli taşların çıkarıldığı bölgeleri de kapsayan Kongo’nun doğusunda geniş alanları kontrol altına aldı.
Boss Mining, koltan ihracatında öne çıkan Ruandalı şirketlerden biri. Oysa Ruanda’nın kendi topraklarında koltan üretimi oldukça sınırlı. M23’ün elinde bulunan Rubaya madeni, dünya koltan üretiminin yüzde 15’ini karşılıyor. Bu maden, mobil telefonlar, bilgisayarlar, uzay sanayisi ve tıp teknolojilerinde kullanılan ısıya dayanıklı tantalum metaline dönüştürülüyor.
Yılın başında M23, Kongo’nun Bukavu ve Goma şehirlerini ele geçirerek Ruanda’ya açılan iki önemli sınır geçişinin kontrolünü sağladı. BM raporuna göre, kaçak mineraller genellikle gece saatlerinde bu geçiş noktalarından Ruanda’ya kaçırılıyor. Sadece martın son haftasında, bu yolla 195 ton mineralin Ruanda’ya sokulduğu, bunların bir kısmının da Boss Mining tarafından satın alındığı ifade edildi.