Belçika yargısı, 1961 yılında öldürülen eski Kongo Başbakanı Patrice Lumumba’nın suikastıyla ilgili olarak davanın ceza mahkemesine taşınmasını değerlendiriyor. Belçika medyasına göre, Federal Savcılık, davanın salı günü yapılan duruşmasında yargıya sevk talebini iletti. Lumumba ailesi tarafından 2011 yılında açılan şikâyet kapsamında 10 Belçikalı isim suçlanmıştı. Ancak günümüzde bu kişilerden yalnızca Étienne Davignon hayatta. 92 yaşındaki Davignon, eski bir diplomat, Devlet Bakanı, iş insanı ve Avrupa Komisyonu eski Başkan Yardımcısı olarak biliniyor.
Belçika’nın kamu yayıncısı RTBF’nin haberine göre, savcılık, Davignon’un “savaş suçu” kapsamında yargılanmasını talep ediyor. Suçlamalar arasında; savaş esiri konumundaki Lumumba’nın yasa dışı alıkonması ve nakli, adil yargılanma hakkından mahrum bırakılması ile aşağılayıcı ve onur kırıcı muamelelere maruz bırakılması yer alıyor. Belçika’nın Lumumba suikastındaki rolünü resmen kabul etmemesi, tarihî bir sayfanın kapatılmasını zorlaştırıyor. Belçika gazetesi Sudinfo ve diğer medya kuruluşlarına göre, devletin açıkça özür dilememesinin nedeni, böyle bir adımın Belçika’ya milyarlarca avroya mal olabilecek davalara kapı aralayabilecek olması.
Patrice Lumumba’nın büyük yeğeni Jean-Jacques Lumumba, 2011 yılında ailesinin Brüksel’de Belçika devleti aleyhine savaş suçları kapsamında bir dava açtığını doğruladı. Dava hâlâ sonuçlandırılmış değil. Davada, Belçika devleti, Kongo liderini ortadan kaldırmaya yönelik bir “komplonun parçası olmakla” suçlanıy
BELGELER HALA GİZLİ
Jean-Jacques Lumumba, Belçika’nın sömürge dönemindeki suçlarla yüzleşmekte isteksiz davrandığını ve suikasta ilişkin çok sayıda belgenin hâlâ gizli tutulduğunu da hatırlattı. Bu durum, adaletin önündeki en büyük engellerden biri olarak gösteriliyor. Belçika Başbakanı Alexander De Croo, geçtiğimiz pazartesi günü Patrice Lumumba’nın dişinin iade töreninde yaptığı konuşmada, ülkesinin bu olaylardaki rolünü “ahlaki sorumluluk” olarak tanımladı. Ancak açık bir özür yerine, Belçika’nın daha çok “pasif tanık” rolü oynadığını savundu.Başbakan De Croo, “Belçikalı bakanların, diplomatların, yetkililerin ya da askerlerin Patrice Lumumba’nın öldürülmesini amaçladıklarına dair bir kanıt bulunamamıştır. Onlar, görmemeyi tercih etti. Hareket etmemeye karar verdiler” ifadelerini kullandı.
2001 RAPORU: BELÇİKA’NIN “AHLAKİ SORUMLULUĞU”
Aynı haberde, Belçika parlamentosu tarafından 2001 yılında yayımlanan bir soruşturma raporuna da atıf yapıldı. Bu rapor, bazı Belçikalı hükümet üyelerinin ve diğer aktörlerin, Lumumba’nın öldürülmesine giden süreçte “ahlaki sorumluluğu” bulunduğunu kabul etmişti. Patrice Lumumba, Belçika sömürgeciliğinin ardından bağımsızlığını ilan eden eski Kongo’nun ilk başbakanıydı. 17 Ocak 1961’de, çalışma arkadaşları Joseph Okito ve Maurice Mpolo ile birlikte suikasta kurban gitti. Ülke daha sonra sırasıyla Kongo, Zaire ve son olarak Kongo Demokratik Cumhuriyeti adını aldı.