Zambiya’nın başkenti Lusaka’da düzenlenen Afrika Birliği’nin Onlar Komitesi (C-10) 13. Bakanlar Toplantısı’nda, kıtanın Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nde (BMGK) kalıcı sandalye talebi yeniden gündeme geldi. Toplantının merkezinde, Afrika kıtasının BMGK’da en az iki kalıcı ve beş dönüşümlü sandalye elde etmesini öngören “Ortak Afrika Tutumu” (CAP) yer aldı. Bu girişim, Afrika’nın küresel karar alma mekanizmalarında daha adil temsil edilmesini hedefliyor.
HİCHILEMA: SINIRLI TEMSİL BARIŞ ÇABALARINI ZAYIFLATIYOR
Zambiya Cumhurbaşkanı Hakainde Hichilema, toplantının açılışında yaptığı konuşmada, Afrika’nın Güvenlik Konseyi’ndeki sınırlı temsilinin, Afrika Birliği’nin (AfB) çatışmaların çözümünde ve barışı sağlamada etkinliğini ciddi şekilde sınırladığını vurguladı.Cumhurbaşkanı adına konuşmayı okuyan Savunma Bakanı Ambrose Lufuma, “Kıta genelinde artan çatışmalar ve hızla değişen küresel jeopolitik ve ekonomik koşullar göz önüne alındığında, Afrika ülkelerinin birleşik bir tutum sergileyerek özellikle BMGK’nın beş daimi üyesiyle etkileşim içinde olması hayati önem taşıyor,” dedi.
“TARİHSEL BİR ANOMALİYLE KARŞI KARŞIYAYIZ”
Zambiya Dışişleri Bakanı Mulambo Haimbe ise Afrika’nın BMGK’da daimi temsil hakkı olmayan tek kıta olduğuna dikkat çekerek bunun “büyük bir tarihsel anomali” olduğunu söyledi. Haimbe, bu durumun Afrika’nın konseyde reform talebine zemin hazırladığını belirtti. Birleşmiş Milletler Genel Kurulu Başkanı Philemon Yang da, Afrika’nın kalıcı temsil için lobi modelini BM ile paylaştığını belirtti. Yang adına konuşan Genel Kurul Ofisi Direktörü Ivor Fung, “Bu model, sömürgecilik ve mülksüzleştirme dönemlerinden kalan tarihsel adaletsizliklerin düzeltilmesine katkı sağlayacak,” dedi.
Afrika Birliği Komisyonu Başkanı Mahamoud Ali Youssouf’u temsilen toplantıya katılan Siyasi İşler, Barış ve Güvenlik Dairesi Başkanı Bankole Adeoye, Afrika’nın BMGK’da kalıcı temsil talebinin barış ve güvenliği sağlamaya yönelik kıtasal çabalarla uyumlu olduğunu ifade etti. Toplantıya Zambiya Dışişleri Bakanı Haimbe ile birlikte eş başkanlık eden Sierra Leone Dışişleri Bakanı Alhaji Kabba da bu açıklamaları destekledi. Kabba, Afrika’nın tarihsel adaletsizliklerin giderilmesi yönündeki mücadelesine olan bağlılığını vurguladı.