Kenya, Fas’ın tartışmalı Batı Sahra bölgesine yönelik sunduğu özerklik planına destek vererek Kuzey Afrika’daki diplomatik denklemde önemli bir pozisyon aldı. Kenya Dışişleri ve Diaspora Bakanı Musalia Wycliffe Mudavadi, Faslı mevkidaşı Nasser Bourita ile Rabat’ta yaptığı görüşmenin ardından, iki ülke arasında Batı Sahra konusunda ortak bildiri imzaladı. Görüşme, Kenya’nın Fas’taki ilk büyükelçiliğini resmen açmasıyla daha da anlam kazandı.
Mudavadi, Fas’ın 2007 yılında önerdiği özerklik planını “Batı Sahra meselesine dair tek gerçekçi ve inandırıcı çözüm” olarak nitelendirerek bu duruşun Kenya’nın yeni dış politika vizyonuyla örtüştüğünü ifade etti. Açıklama, Kenya’nın uzun yıllar desteklediği Polisario Cephesi’nden diplomatik bir uzaklaşmaya işaret etti.
BEŞ ALANDA STRATEJİK İŞBİRLİĞİ
İki ülke arasındaki temaslar sadece siyasi değil, aynı zamanda ekonomik işbirliğini de kapsıyor. Rabat ve Nairobi yönetimleri, konut ve kentsel kalkınma, gençlik politikaları, diplomatik eğitim, ticaretin teşviki ve kamu hizmetlerinin geliştirilmesi gibi alanlarda beş mutabakat zaptı imzaladı.
Fas, Kenya’ya fosfat ve gübre ihracatını artırma sözü verirken; Kenya ise buna karşılık olarak çay, kahve ve taze meyve-sebze ihracatını artırmayı hedefliyor. Bu ekonomik adımlar, iki ülke arasında ticaret dengesini sağlama amacı taşıyor.
BATI SAHRA: ÇÖZÜMSÜZLÜĞÜN GÖLGESİNDE
Batı Sahra, eski bir İspanyol sömürgesi olup, 1976’da Fas’ın bölgeyi ilhak etmesinden bu yana uluslararası düzeyde tartışmalı bir statüye sahip. Aynı yıl, ayrılıkçı Polisario Cephesi tarafından kurulan Sahra Demokratik Arap Cumhuriyeti (SADR), Cezayir’in desteğiyle bağımsızlık iddiasını sürdürüyor.
1991 yılında BM arabuluculuğunda ilan edilen ateşkese rağmen, taraflar arasındaki nihai çözüm görüşmeleri yıllardır tıkanmış durumda. Kenya, 2005 yılında SADR’ı tanımış ve 2014’te Nairobi’de büyükelçiliğini açmasına izin vermişti. Ancak Devlet Başkanı William Ruto’nun göreve gelmesinden bu yana Kenya, Fas ile ilişkilerini siyasi ve ekonomik boyutlarıyla yeniden şekillendiriyor.
Kenya ayrıca, Fas’ın Sahel bölgesindeki karayla çevrili Afrika ülkelerini Atlantik Okyanusu’na bağlamayı amaçlayan stratejik altyapı projelerine de destek veriyor. Bu yaklaşım, sadece bölgesel ticaretin değil, Afrika’nın küresel ekonomik entegrasyonunun da önünü açabilir.