Kongo’nun doğusunda, M23 isyancılarının kontrolündeki topraklara geri dönen çiftçiler, tarım faaliyetlerini sürdürme konusunda büyük zorluklarla karşılaşıyor. M23’ün Rwanda destekli ilerleyişi, 2023 yılı başından itibaren Kuzey ve Güney Kivu bölgelerinden 1.2 milyon insanı evlerinden edebildi.
ZORLU DÖNÜŞLER VE ZARARLAR
Uluslararası Göç Örgütü (IOM) verilerine göre, 1.8 milyon kişi geri dönse de çoğu zaman tahrip olmuş evler ve topraklaryla karşı karşıya kaldılar. Kibumba kasabasındaki 48 yaşındaki çiftçi Ndagijimana Ntaboba, M23’ün Goma’yı ele geçirmesinin ardından ailesiyle birlikte sığındığı Kanyaruchinya köyünden geri döndü. Ancak, geri döndüğünde topraklarının başkaları tarafından işlendiğini gördü ve işlenmiş ürünler için 600 dolar ödeme yapmak zorunda kaldı.
YARALAR VE ZORLUKLAR
“Üç yıl boyunca çok zor koşullarda yaşadık. Büyük bir acıydı, günlerce aç kaldık” diyen Ntaboba, yeniden topraklarına dönmenin ve ailesiyle yaşamaya başlamanın zorluklarını aktardı. Geri dönen çiftçiler, evlerinin bombalarla tahrip olduğunu ve ekim için tohum bulamadıklarını ifade ediyor.
HALKIN YARDIM EKSİKLİĞİ VE GELECEK GERİLİMLER
Norveç Mülteci Konseyi Genel Sekreteri Jan Egeland, bölgedeki durumu “çok kırılgan” olarak tanımlayarak, yerel halkın çok az yardım aldığını belirtti. Egeland, toprak anlaşmazlıklarının düzgün çözülmemesi durumunda, bu sorunun yeni gerilimlere yol açabileceği konusunda uyardı.
İSYANIN YARATTIĞI İNSANİ KRİZ VE ÇİFTÇİLERİN MÜCADELESİ
Kongo’daki bu durum, bölgedeki isyandan kaynaklanan insani krizlerin ve çiftçilerin eski topraklarına dönüp üretim yapmaya çalışmalarının ne denli zor olduğunu gözler önüne seriyor.