Eski Güney Afrika Dışişleri Bakanı Naledi Pandor, Birleşmiş Milletler’in acil reformlara ihtiyaç duyduğunu ve Uluslararası Adalet Divanı’nın (UAD) kararlarını uygulamak için uluslararası bir askeri gücün kurulmasını talep etti. Bu çağrısını özellikle Gazze’deki devam eden kriz ışığında dile getirdi.
İstanbul’da Anadolu Ajansı‘na verdiği özel röportajda Pandor, küresel toplumun Filistinlilere yönelik “soykırım saldırılarını” engelleme konusundaki başarısızlığını eleştirerek, güçlü ülkeleri israil’e sağladıkları dokunulmazlıkla suçladı. Pandor, “Dünyanın, insanlar katledilirken çaresizce kenarda durmasına izin veremeyiz” dedi. “Masum hayatları korumak için gerekli olduğunda küresel bir uygulama mekanizması askeri müdahale dâhil olmalıdır.”
UAD‘DE SOYKIRIM DAVASI AÇILDI
Pandor, Güney Afrika’nın 2023 Aralık ayında İsrail’e karşı UAD’de soykırım davası açtığı dönemde Dışişleri Bakanıydı. Pandor, BM reformlarının, şu anda güçlü ülkelerin çıkarlarını yansıtan Güvenlik Konseyi’nin yapısında değişiklikler yapılmasını içermesi gerektiğini vurguladı. Bu ülkelerin bazılarının küresel çatışmalara katkı sağladığını belirtti. UAD, israil’e soykırımı önlemesi ve Gazze’ye insani yardımların ulaşmasına izin vermesi talimatını verdi ancak ateşkesi zorunlu kılmadı. Bu durum, mahkemenin kararlarını uluslararası destek olmadan uygulama gücünü sorgulatıyor.
ABD’NİN TUTUMU
Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin daimi üyesi olan Amerika Birleşik Devletleri, israil’i güçlü bir şekilde destekliyor ve tel aviv’i eleştiren kararları engellemek için veto hakkını kullanıyor. Bu tutum, ABD-Güney Afrika ilişkilerini gerdi. Washington, Pretoria’ya 440 milyon dolar yardımını askıya almış ve Güney Afrikalı diplomat Ebrahim Rasool’u, ABD dış politikasına dair yaptığı sert açıklamalar nedeniyle sınır dışı etmişti. Anadolu Ajansı’na konuşan Rasool, Güney Afrika üzerinde UAD davasını geri çekmesi için baskıların arttığını doğruladı. “ABD, soykırım suçlamalarını geri çekmeden normal diplomatik ilişkiler sürdürmemize asla izin veremezdi” dedi. Ancak, sınır dışı edilmesini “diplomasinin bir başarısı” olarak nitelendirdi ve ABD’li birçok milletvekiliyle Güney Afrika’nın hukuki pozisyonunu desteklemek için görüştüğünü söyledi.
ÇİFTE STANDARDLARLA MÜCADELE
Pandor, uluslararası ilişkilerdeki çifte standartların ortadan kaldırılması gerektiğini belirtti. “Afrika ülkeleri uluslararası hukuku ihlal ettiğinde hemen tepki verilir. Ama güçlü Batılı müttefikler bunu yaptığında dünya göz yumar” dedi. Pandor, hem israil’in hem de Güney Afrika’nın Soykırım Sözleşmesi’ne taraf olduğunu hatırlatarak, her iki tarafın da sadece soykırım yapmaktan kaçınmakla kalmayıp, soykırımı önleme ve cezalandırma yükümlülüğü taşıdığını vurguladı.
GÜNEY AFRİKA’YA DESTEK
Güney Afrika, ICJ davası için Belçika, Meksika, Türkiye ve İspanya gibi ülkelerden resmi destek aldı. G20 başkanı olarak Güney Afrika, ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio’yu zirvesine davet etti ancak Rubio katılmayı reddetti. Eski ABD Başkanı Donald Trump da zirveye katılmayacağını belirtti. Pandor son olarak, “Dünya sessiz kalmamalı. Eğer Filistin için sesimizi yükseltmeyi durdurursak, onların mücadelesi unutulabilir ve bunu asla kabul edemeyiz” dedi.