Afrika Birliği heyeti, Güney Sudan’daki artan gerginliği azaltmayı amaçlayan bir hafta süren bilgi toplama misyonu çerçevesinde, tutuklu olan Güney Sudan Birinci Başkan Yardımcısı Riek Machar ile görüşmeyi planlıyor. Bu ziyaret, Machar’ın ev hapsine alınmasının ardından heyetin ona yaptığı ilk ziyaret olacak. Görüşmelerin ardından, heyet, Başkan Salva Kiir ile de bir araya gelecek.
AFRİKA BİRLİĞİ HEYETİ VE İLGİLİ GÖRÜŞMELER
Afrika Birliği Bilgeler Heyeti, 2 Nisan’da Juba’ya varmıştı ve arabuluculuk sürecini yönetmek üzere eski Burundi Başkanı Domitiel Ndayizeye ve eski Kenyalı yargıç Effie Owuor tarafından yönlendiriliyordu. Heyet, Güney Sudan’daki siyasi gelişmeleri değerlendirmek amacıyla, hükümet yetkilileri, siyasi parti liderleri ve sivil toplum üyeleriyle de görüşmelerde bulundu. Batılı ortaklar ve bölgesel blok Hükümetler arası Kalkınma Otoritesi (Igad) da Machar’ın serbest bırakılması talebini destekledi.
MACHAR’IN SERBEST BIRAKILMAMASI GÜNEY SUDAN’DAKİ GERGİNLİĞİ TIRMANDIRIYOR
Cumhurbaşkanı Salva Kiir, 2 Nisan’da Afrika Birliği Heyeti’ne, 2018’deki barış anlaşmasını uygulama konusunda istekli olduğunu ifade etti. Ancak, bir kaynağa göre, Kiir, Machar’ı şiddet kışkırtmakla suçluyor ve onu devirmek için komplo kurduğuna inanıyor. Kiir ayrıca, Machar’ın hükümeti devirmek amacıyla Uganda’dan güvenlik desteği istediğini de iddia ediyor. Uganda, o zamandan beri Kiir’in yönetimini korumak için birliklerini Juba’ya konuşlandırmış durumda.
MUSEVENİ’NİN JUBA ZİYARETİ
Uganda lideri Yoweri Museveni, 4 Nisan’da Juba’yı ziyaret etti. Ziyaretin odak noktası, barış ve güvenlik gibi temel meselelerin yanı sıra, Güney Sudan ile Uganda arasındaki ticaret politikalarını uyumlu hale getirmekti. Museveni, toplantının Juba ve Kampala arasındaki ikili ilişkileri güçlendirmeyi amaçladığını belirtti. Görüşmelerde, özellikle sınır ötesi ticaretin artırılması gerektiği vurgulandı.
Museveni’nin ziyareti sırasında, Uganda birliklerinin Güney Sudan’a müdahalesi de gündeme geldi. Bu operasyonlar, Uganda’nın ihracatı için önemli olan Juba’ya ulaşım yollarını korumayı amaçlıyor. Machar’a bağlı Beyaz Ordu’nun hükümet güçlerine karşı saldırılar düzenlediği biliniyor.
SİYASİ GERİLİM VE BARIŞ GÖRÜŞMELERİ
Kiir, eski silahlı rakipleriyle barış anlaşması imzaladığından bu yana artan bir iç baskı ile karşı karşıya. Machar’ın liderliğindeki Sudan Halk Kurtuluş Hareketi, hükümetin tutukluluğun devamını 2018 barış anlaşmasının sona erdiği bir işaret olarak görüyor. Machar, Mart ayında tutuklanmış ve Beyaz Ordu’nun faaliyetleriyle ilişkilendirilmişti.
BÖLGESEL ÇABALAR VE SİYASİ BELİRSİZLİK
Kenya Devlet Başkanı William Ruto, geçtiğimiz hafta eski Başbakan Raila Odinga’yı diyalog girişimleri için gönderdi ancak, Kiir’in reddetmesi nedeniyle bu girişim başarısız oldu. Machar’ın ev hapsinde olması, bölgesel diplomasi çabalarını zorlaştırdı. Güney Sudan’daki çatışmalar ve bu politik belirsizlikler, kıtanın dikkatini çekerken, bölgesel düzeyde barış sağlama çabaları giderek daha önemli hale geliyor.
Kaynak: Garank Malak’ın raporu/ The East Africa