Güney Sudan Birinci Başkan Yardımcısı Riek Machar, Uganda’nın zırhlı ve hava kuvvetleri birlikleriyle ülkeye girerek hava saldırıları düzenlediğini ve Birleşmiş Milletler (BM) silah ambargosunu ihlal ettiğini öne sürdü. Machar, BM, Afrika Birliği ve Hükümetlerarası Kalkınma Otoritesi (IGAD) bölgesel bloğuna hitaben yazdığı mektupta, Uganda’nın Güney Sudan’a yönelik askeri müdahalesinin, 2018 tarihli barış anlaşmasını ihlal ettiğini belirtti.
Uganda, Machar ile Devlet Başkanı Salva Kiir arasındaki çalkantılı ilişkinin yeniden bozulmasının ardından, bu ayın başlarında Güney Sudan hükümetinin talebi üretince ülkeye asker konuşlandırdığını duyurdu. Mart ayının başlarında, Güney Sudan’ın kuzeydoğusunda ordu ile Machar’ı desteklemekle suçlanan Beyaz Ordu milisleri arasında çatışmalar yaşandı. Bu olayların ardından, güvenlik güçleri Machar’ın en kıdemli müttefiklerinden bazılarını gözaltına aldı.
BEYAZ ORDU’YA YÖNELİK SUÇLAMALAR
Machar’ın partisi Sudan Halkının Kurtuluşu Hareketi – Muhalefet (SPLM-IO), çoğunluğu 2013-2018 arasındaki iç savaşta Kiir’in büyük ölçükte Dinka gücçlerine karşı Machar’la birlikte savaşan silahlı etnik Nuerlerden oluşan Beyaz Ordu ile herhangi bir bağlantısı olduğunu reddediyor.
BM’DEN ETNİK ÇATIŞMA UYARISI
BM, nefret söyleminin artmasının ülkeyi yeniden etnik çatışmalara sürükleyebileceği konusunda uyardı. Uganda ise petrol zenginliğiyle bilinen kuzey komşusunda tam kapsamı bir savaşın başlamasının, sınırından mülteci akını oluşturarak istikrarsızlık yaratabileceğinden endişe ediyor.
MACHAR UGANDA ASKERİLERİNİN ÇEKİLMESİNİ İSTİYOR
Machar, 23 Mart tarihli mektubunda, Uganda’ya askerlerini derhal çekmesi için baskı yapılması çağrısında bulundu. “Uganda gücü şu anda sivillere yönelik hava saldırılarına katılıyor.” ifadelerini kullandı. Machar’ın ofisinden bir sözcü, mektubun varlığını doğruladı.
HÜKÜMET YETKİLİLERİNDEN SESSİZLİK
Uganda ve Güney Sudan’ın askeri sözcülerinden, 2018’den bu yana yürülükte olan BM silah ambargosunun olası ihlali konusunda hemen bir yanıt gelmedi.
Güney Sudan ordusunun başkent Juba yakınlarındaki bir kampta konuşlu SPLM-IO güçlerine saldırdığını, partinin askeri sözcüsü Lam Paul Gabriel sosyal medya platformu X’’te duyurdu. Hükümetin askeri sözcüsü Tümgeneral Lul Ruai Koang, olayla ilgili tüm bilgiler toplandıktan sonra açıklama yapacaklarını bildirdi.
Machar’ın sözcüsü Pal Mai Deng, Salı günü yaptığı açıklamada, Lakes Eyaleti’nde istihbarat görevlilerinin dört SPLM-IO yetkilisini tutukladığını ve eyaletin başkenti Rumbek’teki partilerine ait ofisleri kapattığını belirtti. Güney Sudan Enformasyon Bakanı Michael Makuei ve İstihbarat Servisi Sözcüsü John Kumuri, tutuklamalarla ilgili yorum taleplerine henüz yanıt vermedi.
UGANDA PARLEMONTOSU ASKERİ MÜDAHALEYİ ONAYLADI
Geçtiğimiz hafta Uganda Parlamentosu, ilk olarak 11 Mart’ta duyurulan Güney Sudan’a asker konuşlandırılması kararını geriye dönük olarak onayladı.
Uganda Askeri Komutanı Muhoozi Kainerugaba, Pazar günü erken saatlerde X’’te paylaştığı ancak daha sonra sildiği gönderilerinde, Machar’ın etnik grubuna atıfta bulunarak “Nuer’leri öldürmekten bıktım” ifadelerini kullandı.
Daha önce de bölgede diplomatik gerginliklere yol açan açıklamalar yapan Kainerugaba, “Lideriniz Riek Machar’a gelip ‘bizim’ Cumhurbaşkanımız Salva Kiir’in önünde diz çökmesini söyleyin” dedi.